Eg huskar mi bestemor hadde ein stor runding utklipt av ein mjølsekk, som ho brukte når ho skulle kjevle ut lefser og potetkaker. Kom vi ned når ho hadde bakt fekk vi lunka potetkaker med smør og sirup på. Lykke!

Mange har varme kjensler knytte til slik takkebakst. Ein dag eg kjedar meg skal eg ta fram takka mi og steike potetkaker til ungane mine, vande til kjøpelomper som dei er. Her kjem ei Heidi-oppskrift til, denne gongen på potetkaker, som er vårt namn på dei austlandske lompene.

Alt godt

Er det lenge sidan du smakte potetkaker? Det er berre heilt topp mat. Her kjem to oppskrifter. Dei utan smør er den lettaste å lage. Er det ikkje utruleg at poteter kan gi ein slik fin deig å bake med? Kunsten når du lagar potetkaker er å bruke nok utbakingsmjøl. Så noko rot vert det på kjøkkenet. Dei færraste har eit eige baksterom i kjellaren slik naboen min hadde då eg vaks opp. Men så var ho frå Skjåk, og poteter var det gjevaste ho visste. Ho og mannen åt potetkaker til kveldsmat kvar kveld saman med oppatvarma middag. Slå den!

Potetkaker

1 ½ kg kokte poteter. 

1 ts salt

Kveitemjøl til passe deig ca 250-400 gram.

Kok potetene med skalet på. Avkjøl og skrell dei. Mal potetene i ei kvern. Du kan og bruke ein foodprocessor eller mose dei for hand. Det beste resultat får du om du brukar ei kvern, det gjer eg. Potetmassa mi er alltid kald når eg tilset mjølet. Men eg veit at enkelte gjer det medan ho enno er varm. Kor mykje mjøl du skal kna inn er avhengig av potetsorten. Du må berre prøve deg fram. Er det vanskeleg å kjevle dei ut har du sikkert hatt i for lite mjøl.

Del opp deigen i passelege emne. Ha alltid mykje mjøl på bordet når du skal kjevle dei ut. Eg har ein teknikk med å rotere potetlefsa med flat hand mot underlaget heile tida medan eg kjevlar, då har eg full kontroll, slik at ho ikkje set seg fast. Kva potetkake skal vere ca. 20 cm i diameter.

Steik potetkakene på takke eller tørr steikepanne til dei har fått brune prikkar og er gjennomsteikte.

Potetlefser frå Nordmøre

2.5 kg poteter

2 ts salt

250 gram margarin (ikkje smelta)

2.5 dl fløyte

ca 1 kg kveitemjøl

Kok potetene med skalet på. Skrell dei og mal dei i ei kvern. Her brukar eg ei  kvern, og mel potetene etter at dei har vorte kalde. Ha potetmassa over i ein stor bolle. Tilsett salt og kna margarinen inn.  Tilsett fløyte og kveitemjøl til slutt. Legg deigen på bakebordet med mjøl under. Har du fått ein deig som du kan kjevle har lukka vore på di side. Men er deigen blaut tilset du meir mjøl, er han for hard tilset du meir fløyte. Men deigen brukar som regel å bli bra.

Kjevl ut lefser som er ca 30-35cm i diameter og steik dei på begge sider slik at dei får store lysebrune prikkar. Kvart emne skal vere på rundt 120 gram om du vil vere nøyaktig. Lefsene skal verte mjuke, men vert lefsene harde etter steikinga har du kjevla dei for tynne. Dei skal nemleg kunne rullast saman som ein sigar. Dei skal altså ikkje dynkast.

Smør lefsene med sirup, eventuelt smør og sukker. I staden for å rulle dei kan du og brette dei i to til ein halvmåne og skjere trekanta snipper. Synes du dette er vanskeleg så prøv deg fram med halv oppskrift. Så vert ikkje «skaden» så stor om du skulle misslukkast.