Flyktningar frå Syria kjem til oss på flukt frå krig og naud. Kva har dei i bagasjen? Mellom sorg og smerte finn du og ein heilt fantastisk matkultur, som det er vel verd å bli kjend med.

Syria er arnestaden for det gode kjøkkenet i aust-middelhavet. Her finn du ein eksplosjon av smakar, gode råvarer og ein heilt spesiell måte å krydre og smake til maten på. Finn deg ein syrisk ven, så vil du lære masse om dette, og bli kjent med dette folkeslaget som lever for å ete godt og saman med andre.

Syrisk mat har mange kjenneteikn. Bruken av krydder er allereie nemnt, i tillegg er dei flinke til å kombinere frukt eller safta av frukt med kjøt og fisk. Sitrusfrukter i alle variantar set smak på både hovudrettar, tilbehør og dessertar. Kvitløk er eit veldig viktig element, og blir brukt i praktisk talt all salt mat. Nøtter og pinjekjerner er også mykje brukt.

Denne dressingen med sitron og kvitløk vert mykje brukt til kyllingrettar og til fisk. Den er ei skikkeleg smaksbombe, så viss hovudretten din er litt kjedeleg på smak løftar denne sausen den til nye høgder.

Hamid w toom (sitron- og kvitløksdressing)

Safta av ein sitron (ca. ½ dl sitronsaft)

2-6 kvitløkskløfter

1 ss olivenolje

Ei klype svart peppar

¼ ts salt

Finhakk kvitløken, og mos den med salt og olje. Rør alt saman til ein saus. La dette stå ein halvtime før servering.

Jai bil forin (kylling i form) er ein enkel kyllingrett som meir eller mindre lagar seg sjølv i omnen. Du kan lage retten med ein heil kylling, eller gjere som meg, og bruke lår. I syrisk mat brukar ein ofte den karakteristiske aleppo-pepparen, også kalt halaby-peppar. Den får du kjøpt i velassorterte innvandrarbutikkar, og du kan også kjøpe den i nettbutikkar som sel krydder. Viss du ikkje får tak i den kan du lage ei pepparerstatning med tre teskeier paprikapulver og ei teskei kayennepeppar.

Til kyllingen lagar eg ein syrisk variant av baba ghanoush. Når eg har laga den før har eg bakt auberginen til den var heilt mjuk, og så rørt innhaldet med tahine, sitronsaft og olivenolje. Det blir ei grå og ikkje så stilig masse som ikkje ser så appetittleg ut. Denne syriske babaen er langt vakrare, og minst like god, når tomat og persille får vere med i røra. Den blir ein lun salat, som kan brukast til all grilla mat.

Jai bil forin

Seks kyllinglår

Seks store poteter

10-12 fedd kvitløk

2 dl olivenolje

Fire laurbærblad

1-2 ts aleppo-peppar (eller same mengd av di eiga pepparblanding)

1 ts tørka koriander

Salt

Sett omnen på 200 grader.

Skyll av kyllinglåra, og legg dei til side. Rens kvitløken, og knus den i ei spiseskei av oljen.

Dekk ei eldfast form med bakepapir, og legg kyllingen i forma. Smør den inn med halvparten av kvitløkblandinga, og krydre den med salt og peppar. Fordel laurbærblada i forma nedimellom kyllinglåra.

Del potetene i båtar, og ha dei i ein stor bolle. Ha på resten av kvitløkblandinga, og vend dei i dette. Krydre med salt og peppar. Fordel potetbåtane over kyllingen, og ringle over resten av oljen.

Dekk forma med aluminiumsfolie, og la det heile bake i omnen i ca. ein time, til kyllingen er gjennomsteikt, og potetene møre. Ta av folien dei siste fem minutta, og sett på grillen, slik at kyllingen og potetene får ein fin farge.

Baba ghanouj

Ein stor aubergin

To modne tomatar

Ein neve bladpersilleblad

Safta av eit halvt granateple

Frø frå eit halvt granateple

2 fedd kvitløk

½ ts malt spisskummin

3 ss olivenolje + olje til steiking

Salt og peppar

Sett steikeomnen på 200 grader.

Skjer auberginen i centimetertjukke skiver. Dryss salt mellom skivene, og la skivene stå som eit tårn ein halvtimes tid slik at bitterstoffa blir trekt ut av saltet. Press ut væska som dannar seg når det har gått ein halvtime.

Ha olje i ei eldfast form, og vend skivene i oljen. Legg skivene i forma, og bak dei på 200 grader i ein halvtime til dei har fått farge og blitt mjuke. La dei kolne.

Del tomatane i to rundt ekvator, og fjern frø og væske inni tomaten. Kutt tomatane i terningar. Vask og tørk persillen, og finhakk den. Rens og finhakk kvitløken. Mos den i oljen i ein mortar. Sett til side.

Del granateplet i to langs ekvator. Hald den eine halvparten med fruktkjøttet mot handflata, og bank på undersida av frukta til frøa løsnar i handa di. Gjer dette over ein bolle, slik at frøa ramlar ned der når handa di er full. Fjern alle kvite hinner. Ta halvparten av frøa til side i ei skål. Press halvparten av frøa i ei potetpresse eller med baksida av ei sleiv, slik at safta vert frigjort. Sil frå frø og rusk, og ha safta i ei skål. Bland i salt, peppar, spisskummen og oljen med kvitløk. Bland godt.

Kutt den bakte auberginen i terningar, og bland med tomatbitane og persillen. Hell dressingen over, og rør det heile godt rundt. Vend inn granateplefrøa til slutt.