Når ein kjem i femte klasse er det slutt på SFO og andre støttetiltak, og tiåringane må klare seg på eiga hand fram til foreldra kjem heim. Det går stort sett heilt greit, og undersøkingar viser faktisk at barna likar den kjensla av fridom det gjev å vere heime åleine i den alderen. (At fridomen kan bli sterkt avgrensa av ei sjefete storesøster på 12 seier desse undersøkingane ingenting om.)

Når klokka nærmar seg tre er desse barna på sjølvstyr ganske svoltne, og at dei då byrjar å prøve seg på å lage mat er heilt naturleg. Repertoaret her i huset består av nudlar, makaroni, tomatsuppe med makaroni, steikte pølser viss dei finn det og kakao. Ordentleg kakao lagd på gamaldags kakaopulver, mjølk og sukker samt ei lita klype salt. 

Men når ein då er så heldig å ha fått ganske kreative barn, er det ikkje anna å vente at kreativiteten kan gje seg utslag i eksperiment som ikkje inngår i kokebøker som er i handelen. Min tiåring er mellom anna oppteken av kva som skjer når ein puttar ting i frysaren. Om sommaren frys han litt vatn i ei liggande farrisflaske, og har vatn i den når han skal på skulen. Det er veldig smart, drikka er kald mykje lenger med ein stolpe is i flaska enn viss ein berre legg ei vassflaske i sekken. Han har og eksperimentert med å lage ulike typar is, med juice, saft og andre meir eller mindre obskure blandingar. 

I dag tok eg ei lita opprydding i frysaren, og fann eit glas med ein stor, brunfarga isklump i med ei skei oppi. Kva har du gjort her? spurte eg. Jeg ville lage kakaois, men det funka ikke, sa tiåringen. Eg tok glaset og sette det i vasken for å tine det. Eg syntest det lukta litt snodig, og stakk nasa litt nærare. Jau, eg hadde ikkje teke feil den første gongen, det lukta distinkt tran. Har du hatt tran i isen? spurte eg. Ja, jeg tenkte den ble litt sunnere da, sa luringen. 

Bildet ved sidan av viser resultatet etter sist han klipte seg sjølv. «Jeg er en luring, men jeg er snill!» seier han.