Month: november 2012

Ein liten førjulsturné!

Published by

I helga skal eg på ein liten førjulsturné på Sunnmøre! Er du der vonar eg at vi møtast. På laurdag føremiddag møter du meg på Norli på Moa. Der syltar eg og signerer bøker frå elleve til eitt. Så dreg eg avgarde til Larsnes og Sandemessa. Der finn du meg på standen til Eiken Libris, og utpå ettermiddagen stikk eg ned på skulekjøkkenet og syltar der og. I fjor lagde eg lakserullar, men i år vert det altså heimelaga julegåver som er temaet. Det er også temaet på Brudavolltunet i Ørsta på søndag. Min medbloggar Heidi har teke over som dagleg leiar på Brudavolltunet, og der lagar vi i stand juleverkstad søndag klokka 13:30. Det kostar ein femtilapp å kome inn, men då ordnar vi med materiell til ein strålande flott juleverkstad der du får vere med å lage julekort, julegåvelappar, syltetøy, kanskje ein god eddik, vi skal lage fuglebollar og opptenningsrullar og mykje anna morosamt. Det trur eg blir ein strålande fin dag. Så vil du bli med på førjulsmoro med meg denne helga, …

Den grå juvelen

Published by

Eg heldt eit kåseri på laurdag på ein strålande fin fest der ekte, sunnmørsk raspeball vart servert. Det har kome nokre oppmodingar om at eg bør publisere det i bloggen, og eg er ikkje vond å be, så difor kjem det her: Andektige sit vi og betraktar tallerknane våre, dette unike vestlandske mateventyret som vekkjer heimlengten sjølv i Oslobuarar på tredevte året. Sjølv om vi i kveld feirar og hyllar raspeballen så finst det utruleg mange variantar av ball, sjølv om ein berre ser på dei næraste fylka rundt oss. I Møre og Romsdal får du servert potetball eller raspeball, gjerne med rabbe (kålrot, kålrabi), saltkjøt eller pølse og smelta smør. På Nordmøre og i Romsdal får du gjerne blandaball, der potetmassen er blanda med fiskefarse. Du kan også få saltfiskball eller grovfiskball, som er laga av tørrfisk eller klippfisk. I Trøndelag får du ofte klubb. I Sogn og Fjordane får du servert raspekake med svine- og saueknokar, dette er tradisjonsmat på ”fotatorsdag”, skjærtorsdag. På sørlandet  får du kompe, her må væske pressast ut av …

Det steikte kjøtet

Published by

Eg har ofte tenkt på kva den første homo sapiens tenkte då ho oppdaga kor godt steikt kjøt er. Kanskje var det etter ein skogbrann, at ein hjort eller ein moskus vart fanga av flammane, og vart liggande forkola og svart. Men det skjer noko magisk når kjøt vert varma opp. Det vert mørt, og får ein fantastisk smak. Reint kjemisk oppstår det ein Maillard-reaksjon, ein reaksjon mellom spesifikke sukkerartar og aminosyrer når temperaturen kjem opp i 120 grader, som gjer at nye smaks-, lukt- og fargestoff vert danna. Når du tenker over skilnaden mellom smaken på kokt kjøt, som normalt ikkje kjem over 100 grader, og steikt kjøt, som vert ein god del varmare, så er den store skilnaden nettopp denne Maillard-reaksjonen. Det er den same reaksjonen som gir den fantastiske smaken av skorpa på nybakt brød, eller den søte, deilige smaken av gyllensteikt løk. Men i dag handlar det om steikt kjøt. Storfekjøt er meir eller mindre mørt alt etter kva del av dyret det er henta frå. Samstundes er det gjerne slik …

Alt godt i Nitimen!

Published by

Jada, det er nitime på laurdag og. Og i dag skal eg vere gjest! Rundt 10:20 kan du høyre meg, då skal eg seie noko om potetball. Det er nemleg ein sunnmørsgjeng som møtest i kveld og lagar ball, og dei har Nitimen fatta interesse i. Eg skal snakke om ball til sunnmørsgjengen i kveld, og då må eg jo snakke om det i Nitimen og. Så skru på apparatet ditt, og lytt til ballsnakk! 😀 (Lurer du på kvifor dette innlegget er tagga under bokprosjekt? Fordi…)

På graut-køyret

Published by

Min kjære kom med eit forslag for ei stund sidan, om å ha brunost i semulegrauten. Han meinte det ville gi ein god smak som minte om rømmegraut. Eg kunne ikkje anna enn å prøve, og resultatet vart veldig godt. Og ikkje minst fekk grauten ein vakker, gyllen farge. Eg var så sjangdobel at eg attpåtil dryssa riven brunost over grauten, som eit alternativ til sukker og kanel. Dette er den perfekte kosekveldsmaten ein kveld det ruskar ute, og ein treng litt ekstra energi. Denne oppskrifta er til fire personar. Slik gjer du det: Semulegraut med brunost 1 liter mjølk 1,5 dl semulegryn 1 ts salt 1 ss sukker 50 g brunost, riven eller i små bitar Bland saman alt unntatt brunosten i ei tjukkbotna gryte. Sett gryta på middels høg varme, og rør jamnt og trutt til grauten kokar opp. Ha i brunostbitane, skru ned varmen litt og rør medan grauten småputrar i ca. 15 minutt. Server grauten med smørauge, eit lite sukkerdryss og eventuelt litt riven brunost eller kanel. Kos deg i hauststormane!

Den klassiske havregrauten

Published by

Året har flest kvardagar, og kva er meir kvardagsleg enn eit måltid graut? No lurer du vel på om eg har gått heilt ut på dato, og det har eg kanskje. Graut er vel omtrent så umoderne som det er mogeleg å vere. Men slikt bekymrar ikkje meg, eg er glad i graut, og det er dei eg bur ilag med og. Så her i huset vert det rett som det er servert graut. Havregraut er det aller enklaste å lage, iallfall viss du brukar lettkokte havregryn. Det er den perfekte frukosten, særleg viss familielogistikken har svikta, og ein står der utan brød ein tidleg morgon. Då er det enkelt og lettvint å lage ein mettande graut, slik at alle kan gå ut i verda mette, glade og fornøgde. Mange eg kjenner svergar til å bruke mikrobølgeovnen når dei lagar morgongraut. Det fungerer viss ein lagar til ein, til fleire er ikkje mikrobølgeovnen så praktisk. Å lage havregraut i mikrobølgeovn har ein stor fordel, den kan stå utan at du rører i den. Det betyr …